Nitratet
Azoti është i bollshëm në atmosferën e Tokës dhe është i pranishëm në ujë në formën e nitrateve, nitriteve dhe amoniakut. Bimët përdorin azotin si lëndë ushqyese për të ndërtuar proteina duke e gjurmuar atë përmes sistemit të tyre rrënjor. Nitrati formohet në ujë kryesisht përmes reshjeve, dekompozimit të lëndës organike dhe rrjedhjeve nga ndotësit e prodhuar nga njeriu, si mbetjet e ujërave të zeza dhe plehrat. Pothuajse të gjitha ujërat sipërfaqësore kanë një nivel të matshëm të nitrateve dhe një sasi e vogël konsiderohet e dobishme. Megjithatë, sasi të mëdha të nitrateve mund të çojnë në eutrofikim, i cili mund të rezultojë në ulje të niveleve të oksigjenit të tretur në ujë.
Monitorimi dhe kontrolli i parametrave të tillë si amoniaku, nitrati, azoti total dhe fosfori total i lejojnë menaxherët e impianteve të profilizojnë dhe përmirësojnë shëndetin e ekosistemeve ujore. Duke monitoruar me saktësi nivelet e secilit ndotës, parametrat mund të rregullohen për të ruajtur efikasitetin e lartë të trajtimeve të biodegradimit duke minimizuar gjithashtu kostot.
Kur një impiant trajtimi përdor procese si nitrifikimi dhe denitrifikimi, është e rëndësishme të monitorohet dhe të ruhet ekuilibri midis azotit të amoniakut, nitratit dhe azotit total gjatë bio-trajtimit. Niveli i azotit është i rëndësishëm sepse lidhet me sasinë e oksigjenit të ofruar në zonën e nitrifikimit. Amoniaku kontrollohet gjithashtu sepse mund të bëhet shumë toksik për bakteret përgjegjëse për denitrifikimin.
Nitritet
Nitritet mund të jenë të dëmshme për organizmat ujorë edhe në përqendrime të ulëta dhe për këtë arsye, ato monitorohen nga afër në objektet e akuakulturës. Nitriti i tepërt është toksik për peshqit. Kur nitriti ndërvepron me hemoglobinën, hekuri oksidohet dhe qelizat e gjakut nuk mund të mbajnë më oksigjen.
Në kullat ftohëse, megjithatë, një sasi e mjaftueshme nitritesh është e nevojshme për të parandaluar korrozionin. Në përqendrime të larta, ato mund të jenë të dëmshme për mjedisin dhe për njerëzit. Prandaj, ato zakonisht monitorohen për të verifikuar cilësinë e ujit për përdorim shtëpiak, si dhe tek liqenet dhe lumenjtë.
Nitritet janë një produkt i ndërmjetëm në ciklin e azotit dhe prodhohen nga oksidimi i amoniakut me ujë, ose e kanë origjinën direkt nga mbetjet industriale. Ato nuk duhet të jenë të pranishme në ujin e pijshëm.
